U Kotoru predstavljena knjiga Ljiljane Tomanović Ponomarev „Učenica profesora Džojsa“

Kotorska publika je 12. septembra u sali bioskopa „Boka“ uživala u druženju sa Ljiljanom Tomanović Ponomarev i predstavljanju njenog romana „Učenica profesora Džojsa“ inspirisanog Bokom i autentičnim životopisom autorkinih pretkinja i predaka.



Priča počinje u kosmopolitskom Trstu pred Prvi svetski rat, gde Irac Džejms Džojs podučava mladu Bokeljku Mariju Manju Janković, kćerku kapetana Boža Jankovića. Manja postaje ljubavnica barona De Rosetija, zbog čega je porodica vraća u Boku Kotorsku i naprečac udaje. Iz dosadnog braka ona beži u nove avanture, vezuje se za mlađeg ljubavnika, i sve vreme se dopisuje sa Džojsom, koji je podržava da gradi karijeru operske pevačice. Međutim, Prvi svetski rat sve to prekida.

Odlomke iz romana čitala je Danijela Đokić, novinarka iz Herceg Novog, a o srži i poetici romana nadahnuto je govorila mr Aleksandra Vuković, na čija je zanimljiva pitanja odgovarala Ljiljana Tomanović Ponomarev.

Aleksandra Vuković je okarakterisala spisateljicu kao asertivnu ženu, koja je ovim romanom hrabro iskoračila iz konzervativne kolotečine i iznova ispisala „palimpsest“ toliko puta u istoriji književnosti oslikanih ženskih likova (Ana Karenjina, Ema Bovari, Sofka, pa i Fata Avdagina iz Andrićevog romana „Na Drini ćuprija“).



Povod za pisanje romana bilo je autorkino lično suočavanje sa pronalaženjem sopstvenog identiteta i svrstavanje u nove granice, paralelno sa istraživanjem porodičnih arhiva i zabeleški junaka iz doba Austrougarske – njeni preci Tomanovići su pre 300 godina došli iz Cuca. Njeno delo je roman lika, jer govori o ženi iz bokeljske porodice, kroz dekonstrukciju braka kao društvene institucije, skidajući maske likovima i raskrinkavajući njihove skrivene pobude. Spisateljica je koristila autentičan jezik u dijalozima junaka (romanizmi), ali kao naratorka je koristila akademski jezik, koji je izgradila tokom studija na beogradskom fakultetu, kao i jezik prevodioca: „kako govorim, tako i pišem“ naglasila je autorka. Ona je iznela i stavove o „ukletoj lepoti žene“, o telesnoj ljubavi i braku, o svojoj fascinaciji delom Džejmsa Džojsa.